Hoe word je vrijmetselaar?

De meeste kandidaten voor een lidmaatschap van een loge melden zich aan door tussenkomst van een lid van een loge. Kent u niemand in uw omgeving die vrijmetselaar is, dan kunt u zich melden bij de secretaris van de plaatselijke loge. De adresgegevens van een secretaris van een loge zijn in de regel te vinden via het internet en meestal ook in het plaatselijke telefoon- of adresboek. Via de orde is ook nadere informatie te verkrijgen over de vrijmetselarij in het algemeen, alsook het adres van een plaatselijke loge.

Bron: het blad Vrijmetselarij, jaargang 65, nr. 10, december 2011 (pub).
Tekst: Frans Micklinghoff – Foto’s: Paul Mellaart.

De aannemingsprocedure is lang en onttrekt zich grotendeels aan het oog van de ‘kandidaat’. De eerste stap voor een belangstellende is het invullen van een vragenlijst en het opstellen van een levensbeschrijving, alsook het opgeven van namen en adresgegevens. Wanneer deze papieren zijn ingeleverd volgen in de regel een of meerdere gesprekken met de voorzitter van de loge waarbij de geïnteresseerde zich aanmeldt. Van dit gesprek maakt de voorzitter een verslag.

Procedure 

Vervolgens zal de loge de onderzoekscommissie bijeenroepen om een gesprek te hebben met het potentiële lid. Tijdens dit gesprek proberen de leden van de onderzoekscommissie zich een oordeel te vormen over de kandidaat en vooral een antwoord te krijgen op de vraag of dit mogelijk toekomstige lid past in de sfeer die iedere loge nu eenmaal kenmerkt. En of de kandidaat ook voordeel zal hebben bij een lidmaatschap van deze loge. Want beiden, de loge en de kandidaat, moeten het gevoel krijgen dat zij ‘bij elkaar passen’. Bovendien moeten er nog twee vrijmetselaren zijn die óf de
kandidaat al kennen óf hem nu gaan leren kennen en over de kandidaat een ‘aanbevelingsbrief’ kunnen schrijven. Wanneer al deze papieren bij de secretaris van de onderzoekscommissie binnen zijn en alles naar tevredenheid van de voorzitter van deze onderzoekscommissie is verlopen, wordt deze stapel papieren doorgestuurd naar de grootonderzoeker van de orde. Wanneer hij zijn goedkeuring heeft afgegeven, kan een datum worden vastgesteld waarop de kandidaat als vrijmetselaar zal worden aangenomen.

Kosten 

De kosten van het lidmaatschap van een loge bedragen jaarlijks rond de 300 euro. In het eerste jaar wordt vaak daarboven een extra bedrag gevraagd, ook wel entreegeld genoemd. Verder zijn er nog kosten verbonden aan het bijwonen van de broedermalen na afl oop van een rituele bijeenkomst. Tijdens de aannemingsprocedure zal de kandidaat worden meegedeeld wat het gebruik van de loge is qua kleding tijdens de formele bijeenkomsten. In sommige loges is dat een donker pak met zwarte stropdas, in andere loges is dat een smoking met zwart strikje of een rokkostuum met wit strikje.

‘Een vrijmetselaar is een vrij man van goede naam, die is ingewijd in een tot de Orde van Vrijmetselaren behorende loge, dan wel in een loge die werkt onder een door de Orde erkende Grootloge. Hij werkt samen met andere vrijmetselaren aan zijn persoonlijke vorming, met behulp van symbolen en ritualen. Deze symbolen en ritualen zijn door de traditie gegeven; zij worden naar eigen inzicht door de vrijmetselaren geïnterpreteerd. De gezamenlijke arbeid stimuleert hem naar vermogen bij te dragen aan een betere samenleving. De vrijmetselaar zoekt op wat mensen verbindt
en tracht weg te nemen wat hen verdeelt, opdat het ideaal van een alles verbindende broederschap gestalte kan krijgen. Daarbij aanvaardt hij een persoonlijke verantwoordelijkheid ten opzichte van de wereld die hij ziet als een te voltooien bouwwerk, waarvan ieder mens een levende bouwsteen is. Hij verricht die arbeid in het licht van een hoog beginsel, symbolisch aangeduid als Opperbouwmeester des Heelals’. De vrijmetselaar erkent de hoge waarde van de menselijke persoonlijkheid, de gelijkwaardigheid van alle mensen, ieders recht om zelfstandig te zoeken naar waarheid en ieders verantwoordelijkheid voor zijn doen en laten.’

Niet toegestaan

De essentiële kwalificatie voor toelating tot, en een voortduren van het lidmaatschap, is een erkenning of besef van een ‘Hoog  Beginsel’. Vrijmetselaren geloven ‘ieder op hun eigen wijze’ dat er meer is tussen hemel en aarde dat de mensheid beweegt. Onafhankelijk van enige politieke of religieuze beweging is de vrijmetselaar zich bewust van zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid. Het is echter niet toegestaan om in logebijeenkomsten de verschillende geloofsrichtingen ter discussie te stellen of over partijpolitieke zaken te discussiëren. De vrijmetselarij heeft dan ook geen mening over politieke of godsdienstige vraagstukken. Het wordt nadrukkelijk aan de individuele vrijmetselaar overgelaten de grondslagen van de vrijmetselarij te vertalen in politieke daden of Godsdienstige keuzes. Daarom kan een vrijmetselaar nooit pretenderen namens de vrijmetselarij uitspraken te doen over godsdienstige of politieke zaken. De Orde van Vrijmetselaren onder het Grootoosten der Nederlanden laat haar leden volledig vrij in hun religieuze en politieke opvattingen. Wel vraagt zij van haar leden een respectvol naleven van de wet van het land waarin zij werken of verblijven. De principes van de vrijmetselarij komen dan ook op geen enkele wijze in conflict met de burgerplichten van haar leden.